Periodontoloji

Periodontoloji, dişleri çevreleyen yumuşak ve sert dokuların sağlığını inceleyen ve bu dokularla ilgili hastalıkların teşhis ve tedavisini amaçlayan diş hekimliği dalıdır. Dişler, çene kemiğine doğrudan bağlı değillerdir; çene kemiği içerisindeki alveoler çıkıntılara yerleşmiş durumdadırlar. Bu çıkıntıların içinde, diş kök yüzeyi ile çene kemiği arasında “periodontal ligament” olarak adlandırılan lifli bir bağ dokusu bulunur. Bu ligament, dişlere gelen kuvvetleri emerek çene kemiğine yumuşak bir şekilde iletir. Dişeti ve ağız mukozası ise bu yapıları örtüp koruma sağlar ve bu nedenle tüm bu yapılar “periodontal dokular” olarak adlandırılır.

Sağlıklı Dişetinin Özellikleri

Sağlıklı bir dişeti, açık pembe renkte, mat görünümlü ve yüzeyi hafif pütürlüdür. Dişeti, dişin etrafını sıkıca sarar ve dişle birleştiği yerde ince, keskin bir sınır oluşturur. Fırçalama sırasında kanama meydana gelmez ve dişetinde herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissedilmez.

Periodontal Hastalıklar ve Dişeti Problemleri

Periodontal dokular, dişlerin yüzeylerinde biriken ve “mikrobiyal dental plak” olarak bilinen bakteriyel tabaka nedeniyle iltihaplanabilir. Bu iltihaplanma, başlangıçta belirgin semptomlar göstermeden ilerleyebilir ve bu nedenle fark edilmesi zor olabilir. Dişeti hastalıklarının tedavi edilmemesi, diş kayıplarına neden olabilir. İlk aşamada, iltihap yalnızca dişetiyle sınırlı kalır ve bu durum “gingivitis” olarak adlandırılır. Ancak iltihap ilerleyip periodontal ligament ve alveol kemiğine de yayıldığında, “periodontitis” adı verilen daha ciddi bir durum gelişir. Bu aşamada, dişler gevşeyebilir ve diş kayıpları meydana gelebilir.

Diştaşı (Tartar) Nedir?

Diştaşı, mikrobiyal dental plağın yeterince temizlenmemesi sonucunda kireçlenerek sertleşmiş birikintilerdir. Diştaşı, pürüzlü yüzeyi nedeniyle yeni plakların tutunmasına elverişli bir zemin oluşturur. Diştaşı bir kez oluştuğunda, evde yapılan günlük ağız bakımı ile uzaklaştırılamaz ve profesyonel bir diş temizliği gerektirir.

Gingivitis Nedir?

Gingivitis, sadece dişetinin iltihaplanması durumunu ifade eder ve tedavi edilmezse daha ciddi periodontal hastalıklara yol açabilir. Bu durumda dişeti kırmızı, şişkin ve parlak bir görünüm alır. Fırçalama sırasında kanama sık görülen bir belirtidir. Erken dönemde tespit edildiğinde, hastalığın kontrol altına alınması ve tedavisi için hijyenin sağlanması yeterli olabilir.

Periodontitis Nedir?

Periodontitis, dişeti iltihabının, dişeti dokusunun ötesine geçerek periodontal ligament ve alveol kemiğine yayılmasıyla ortaya çıkar. Bu durum, dişlerin etrafında cepler oluşmasına ve kemik kaybına neden olabilir. Periodontitis ilerledikçe dişler gevşeyebilir, aralarındaki mesafe artabilir ve diş kaybı kaçınılmaz hale gelebilir. Tedavi genellikle cerrahi müdahale gerektirir ve bu süreçte yumuşak ve sert dokuların kaybını telafi etmeye yönelik işlemler yapılır.

Dişeti Hastalıklarının Belirtileri

Dişeti hastalığının belirtileri arasında dişeti kanamaları, dişeti renginde ve şeklinde değişiklikler, sürekli ağız kokusu, şişkin ve hassas dişetleri, dişlerde sallanma ve aralarının açılması yer alır.

Dişeti Hastalıklarının Nedenleri

Dişeti hastalıklarının en yaygın nedeni, diş yüzeyinde biriken ve "bakteriyel plak" olarak adlandırılan yapışkan tabakadır. Bununla birlikte, genetik yatkınlık, sigara kullanımı, hormonal değişiklikler, stres, kötü beslenme, diyabet gibi faktörler de dişeti sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Dişeti Hastalıklarından Korunma

Dişeti hastalıklarından korunmanın en etkili yolu, günlük ağız bakımını düzenli ve doğru bir şekilde yapmaktır. Plak birikiminin önlenmesi için düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı gereklidir. Ayrıca, düzenli diş hekimi kontrolleri, hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi için önemlidir. Bu sayede dişeti sağlığını korumak ve periodontal hastalıklardan kaçınmak mümkündür.